Kernkwadrant
Het kernkwadrant
In mijn praktijk maak ik veel gebruik van het kernkwadrant van Daniel Ofman. Dit model laat zien hoe je kwaliteiten zowel positief als negatief kunt ervaren. Met dit model kun je helder inzicht krijgen in jouw kernkwaliteiten en ze gericht ontwikkelen.
Kernkwaliteiten zijn specifieke sterke kwaliteiten waarover iemand van nature beschikt, die typerend zijn voor deze persoon. Het zijn eigenschappen die iemand uniek maken en direct aan hem of haar doen denken.
Kernkwaliteiten zijn niet aan te leren, ze behoren tot het wezen (de kern) van een persoon, in tegenstelling tot vaardigheden. Je kunt ze echter wel ontwikkelen en het kernkwadrant kan je hierbij helpen.
In je werk en leven is het van belang om die dingen te doen, waarbij je je kernkwaliteiten goed kunt benutten. Dan zit je "in je kracht". Ieder mens heeft een aantal kernkwaliteiten die hij - vaak onbewust - dagelijks inzet. Enkele voorbeelden van kernkwaliteiten zijn daadkracht, zorgvuldigheid, durf, zorgzaamheid, inlevingsvermogen, zelfstandigheid, doelgerichtheid, flexibiliteit, discipline en toewijding.
Iedere kernkwaliteit heeft een zon- en schaduwkant. De schaduwkant is de valkuil. Dit is niet het tegenovergestelde van de kernkwaliteit, zoals actief het tegenovergestelde van passief is, maar een doorgeschoten kernkwaliteit, te veel van het goede. Een valkuil wordt ook wel een vervorming genoemd. De kernkwaliteit ontaardt dan in wat anderen ervaren als een vervelende eigenschap. Daadkracht schiet bijvoorbeeld door in drammerigheid, zorgvuldigheid in pietluttigheid en bescheidenheid in onzichtbaarheid. De ondernemer die risico's durft te nemen, wordt – als hij in zijn valkuil stapt – een overmoedige waaghals.
Behalve de bijbehorende valkuil krijg je bij je kernkwaliteit ook je uitdaging cadeau. De uitdaging is je leerpunt en zorgt ervoor dat je kernkwaliteit ook daadwerkelijk een kwaliteit blijft en niet ontaardt in een valkuil. Uitdagingen houden je kernkwaliteit in balans omdat ze altijd het positief tegenovergestelde van de valkuil zijn. Zo hoort bij de valkuil ‘passief’ wellicht de uitdaging ‘initiatiefrijk’, bij 'overmoed' zou de uitdaging 'voorzichtigheid' kunnen zijn. Dit houdt in dat de moedige cliënt ook moet leren bij tijd en wijle voorzichtig te zijn, om niet overmoedig te worden. De kernkwaliteit en de uitdaging vullen elkaar aan. Het gaat erom balans te vinden tussen deze twee kwaliteiten, dus niet ‘of-of’, maar ‘en-en’.
Uit je kernkwaliteit is ook af te leiden waar je mogelijke conflicten met je omgeving kunt verwachten. Deze hebben te maken met je uitdaging en je allergie. Mensen blijken vaak allergisch te zijn voor het teveel van hun uitdaging, vooral als zij die in anderen tegenkomen. Een allergie is een eigenschap van anderen waar je een grondige hekel aan hebt, oftewel 'allergisch' voor bent. Je allergie is het negatief tegenovergestelde van je eigen kernkwaliteit. Bij de kernkwaliteit ‘bescheidenheid’ kan bijvoorbeeld ‘arrogantie’ de allergie zijn, bij ‘flexibiliteit’ is het waarschijnlijk zoiets als ‘starheid’.
Het kernkwadrant is een hulpmiddel om kernkwaliteiten en uitdagingen bij jezelf en anderen te ontdekken. Wat het kernkwadrant tevens laat zien, is dat je veel kunt leren van die mensen waar je het meeste hekel aan hebt en dus allergisch voor bent. Zie een uitgewerkt voorbeeld in de afbeelding hieronder.
Het kernkwadrant in de praktijk
Door je valkuilen op te sporen word je je bewust van je eigen irritante gedrag. Jouw valkuil kan immers de allergie van een ander zijn. Als die ander een potentiële klant van je is, dan is het toch wel handig om niet in die valkuil te stappen! Als je je valkuilen kunt benoemen, heb je een strategisch antwoord op de vraag: "Noem eens een slechte eigenschap van jezelf". Je valkuil is een slechte eigenschap, maar je kunt hem in één moeite door terugvertalen naar jouw kernkwaliteit.
Weet je wat je uitdagingen zijn, dan weet je ook in welke richting je je moet ontwikkelen. Als je mensen zoekt om mee samen te werken, dan kunnen jouw uitdagingen een selectiecriterium zijn. Mensen die jouw uitdaging als kernkwaliteit hebben, zijn tenslotte een aanvulling op jouw kwaliteiten en daarmee verbreed je je aanbod. Ook kun je natuurlijk veel van anderen leren, wat het werken een stuk interessanter maakt!
Last but not least: als je je allergieën kent, kun je begrijpen waarom je je aan sommige mensen zo mateloos ergert. En daarmee is de helft van de irritatie al verdwenen. Je kunt ook kiezen om de mensen waar je allergisch voor bent uit de weg te gaan. Maar als je je realiseert dat er onder die allergie een kernkwaliteit van de ander schuilgaat, dan kun je zelfs wat leren van de mensen die je steeds zo irritant vindt.
Build your
happiness